Все права принадлежат АО "Страховая компания "ЕВРАЗИЯ"
Сайт разрабатывали:
АҚШ-та бұрынғы президент Трампты сақтандыру алаяқтығы үшін түрмеге отырғыза алады, ал біздің Қазақстанда тіпті қарапайым автоқоюшылармен мәселені шеше алмайды. «Евразия» СК атқарушы директоры Нурмухамед Тульбаев неге бұлай болып жатқанын әңгімелеп берді.
Трамп нысанаға алынды
Жақында бүкіл әлем бойынша әлемдік БАҚ АҚШ-тың бұрынғы президенті Дональд Трампты алаяқтық жасады деп айыптады деген жаңалықты таратты. Мен қандай да бір себептермен айналып өткен кішігірім, бірақ өте маңызды толықтыруды қоса кеткім келеді. Trump Organization басқарушы компаниясы, Трамптың өзі және оның үш баласы тек алаяқтық үшін емес, сақтандыру алаяқтығы үшін айыпталды.
Нью-Йорк штатының Бас прокуроры Летиция Джеймс Трамп мырза кепілдіктерді сақтандыру, директорлардың жауапкершілігін сақтандыру бағдарламалары және мүлікті сақтандыру бойынша жаңылыстыратын куәліктер мен жалған мәлімдемелер беру арқылы алаяқтық жасады деп мәлімдейді. Зардап шеккендердің арасында Zurich, Tokio Marine, Everest және Chub сияқты сақтандыру саласының әлемдік алыптары бар.
Тағылып отырған айыптаулар айтарлықтай ауыр. Әзірге талап қою азаматтық сипатта болып отыр, бірақ егер федералды заң бұзушылық анықталса, қылмыстық қудалау да болуы мүмкін. Прокурор Трамптан $250 доллар айыппұл және оның штатында бес жылға бизнес жүргізуге тыйым салуды талап етіп отыр. Мәлімдеме Джеймс ханымның өте қатал тирадасымен қатар жүрді, онда мынаны ерекше атап өтуге болады: «Бұл елде (АҚШ) адамдар үшін екі түрлі заң жиынтығы жоқ; біз бұрынғы президенттерге қарапайым американдықтармен бірдей стандарттарды қоюымыз қажет».
Трамп кезекті президенттік науқан қарсаңында өзінің қудалануының саяси астары бар деп болжам жасады. Алайда, көптен күткен жаңа Қазақстандағы сияқты - елдің бұрынғы басшысы мен оның отбасына қатысты тергеу жүргізу мүмкіндігінің өзі қызықты.
Қазақстан – алаяқтарға арналған еркіндік
АҚШ-та тіпті Трампқа да жетті, бұл ретте Қазақстанда сақтандыру алаяқтығы үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту іс жүзінде мүмкін емес, соның салдарынан бізде көптеген алаяқтар мен сақтандыру «көмекшілері» көбейіп кеткен.
Сенесіз бе, жоқ па, сақтандыру алаяқтығының кем дегенде төрт жүз түрлі әдісі бар. Ең көп тарағандары, әрине, сақтандыру жағдайын имитациялаудан және зиянды асыра көрсетуден бастап кәсіби автоқоюшылармен аяқталатын автосақтандырумен байланысты.
Мысалы, Астанада бізде 25 ретЖКО-на ұшыраған және әр жолы зардап шеккен тарап болып табылған кейіпкер бар. Сегіз жыл ішінде ол түрлі сақтандыру компанияларынан 3 млн теңгеден астам төлем алған. Сонымен бірге бұл адам тіпті өзінің кәсібін жасырмайды да және оны аджастерлерге (тексерулер жүргізетін және зиянды бағалайтын мамандарға) ашық мойындайды.
Корпоративтік сегментте де сақтандыру алаяқтық фактілері кездеседі. Мұнда бәрі күрделірек, өйткені мұнда заң тұрғысынан сауатты адамдардың тұтас бір тобы жұмыс істейді. Әдетте олар залал сомасын асыра көрсетеді - ішінде болмаған тауармен қойма өртеніп кетеді. Немесе, керісінше, сақтандыру сыйлықақысын азайту үшін мүліктің бағасын төмендетіп көрсетеді - бұл әр қадамда кездеседі.
Сақтандыру алаяқтығы бар, ал оған қолданылатын бап - жоқ
В уголовном кодексе Казахстана нет отдельной статьи о мошенничестве в сфере страхования, хотя такая есть в большинстве развитых стран. Пока наши полицейские в случае выявления страхового мошенничества обычно применяют 190 статью УК РК «Мошенничество».
Алаяқтық фактілерінің көпшілігі сақтандыру жағдайының басталуы туралы өтінішті алу сатысында және залалды кейіннен бағалау кезінде, жалған құжаттар пайда болған кезде, фактілерді ауыстыру және сол сияқты амалдар анықталады. Заң тәжірибесі алаяқтық әрекеттің алдын ала отырып, залал келтірушіні қастандық жасағаны үшін жазалау мүмкін емес екендігін көрсетеді, өйткені сақтандыру компаниясына материалдық шығын келтірілмеген. Одан басқа, залал болған жағдайдың өзінде алдымен заңсыз алынған төлемді азаматтық тәртіпте сот арқылы қайтару керек, содан кейін ғана қылмыстық тәртіпте - құқық қорғау органдарына жүгіну қажет.
Қазақстанда сақтандыру алаяқтары үшін жазаның сөзсіз бұлтартпастығы жоқ, оны барлық түрдегі алаяқтар сәтті пайдаланады. Тек «Евразия» қауіпсіздік қызметі ай сайын кем дегенде 20 сақтандыру алаяқтық әрекетінің алдын алады. Мен басқа сақтандырушыларда жағдайдың қалай екендігін білмеймін.
Сақтандыру алаяқтығы бойынша Қылмыстық кодекске жеке бапты енгізу қажеттілігі бұрыннан бар. Сонымен қатар, тіпті алаяқтық әрекеттері үшін де жауапкершілікті қарастыру керек. Әйтпесе, біз кейбір «көмекшілердің» ЖКО-нан қайтыс болған ата-ананың балаларына төленген сақтандыру төлемінің жартысын қалай алдап, иеленгені туралы жаңалықтарды жиі оқитын боламыз.
Қазір жағдай АҚШ-та бұрынғы президентті сақтандыру алаяқтығы үшін айыптау Қазақстанда тәжірибелі автоқоюшыны жабудан гөрі оңайырақ болып тұр. Өкінішке орай, біздің заңнамамыздың кейбір бөліктерінде әлі де олқылықтар бар, кейде өте маңыздырақ бөлігінде.
Нурмухамед Тульбаев, «Евразия» СК атқарушы директоры
Почему в Казахстане Трампа не смогут осудить за страховое мошенничество - Forbes, 04.10.2022
Произошел страховой случай и Вы столкнулись с проблемой. Не беспокойтесь, если у Вас страховой полис АО «СК «Евразия». Мы сочувствуем Вам и готовы оказать помощь и поддержку. В связи с введенным карантином в городах Алматы и Нур-Султан, по всем вопросам онлайн консультации и обратной связи по страховым случаям и страховым выплатам Вы можете обратиться по электронному адресу ServiceCenter@theeurasia.kz, написав обращение, обстоятельства произошедшего события, ваш вопрос и отправив свои контактные данные (ФИО, телефон и email), и наш компетентный специалист свяжется с Вами.